User:GermanManFromFrankfurt/sandbox
REWRITING
[edit]This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these messages)
|
Insurgency in Karadak-Gollak | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Part of World War II in Yugoslavia and the post-war era | |||||||
In 1941, Kosovo is occupied by the Bulgarian forces, with the Karadak region under Bulgarian control, and the area of Gollak occupied by the German military administration. | |||||||
| |||||||
Belligerents | |||||||
1941–1944 Albania Balli Kombëtar Kachaks |
1941–1944 | ||||||
1944–1945 Albania Balli Kombëtar Kachaks Germany |
1944–1945 Bulgaria Yugoslav Partisans Chetniks | ||||||
1946–1951 Ballist dissidents Kachak dissidents |
1946–1951 SFR Yugoslavia | ||||||
Commanders and leaders | |||||||
Mulla Idriz Gjilani † Sulë Hotla Mulla Maxhera † Hasan Ali Remniku † Mustafa Kokaj † Limon Staneci Alexander Löhr |
Vladimir Stoychev Kiril Stanchev Mile Čalović Tomica Popović | ||||||
Strength | |||||||
Over 2000 rebels[1] 3 Divisions |
5 Divisions 2 Divisions | ||||||
Casualties and losses | |||||||
Unknown | Unknown |
The insurgency in Karadak–Gollak, also known as the War in Eastern Kosovo (Albanian: Lufta e Kosovës Lindore),[2] was a series of Albanian riots in the Karadak and Gollak regions with spillover into the Anamorava regions. Initially directed against Bulgarian, German, and Italian occupation following the Invasion of Yugoslavia in 1941, it later targeted the Yugoslav Partisans who were attempting to gain control of the area.
In early October 1951, amidst the post-war era, the state security service of Yugoslavia (UDBA) sought to eliminate Hasan Remniku and Mustafa Kokaj, the last of the Ballist and Kachak rebel leaders. UDBA agents, disguised as individuals offering assistance to smuggle Kokaj and Remniku across the border into Albania, lured them into an ambush set up by Yugoslav forces on October 6, 1951. The ensuing three-day confrontation between Yugoslav and Ballist forces resulted in the deaths of Kokaj, Remniku, and the majority of their soldiers.[3]
Background
[edit]Following the April War, the region of Kosovo was divided into three occupation zones, which were defined in the Vienna talks. Axis Powers like Italy and Germany sought to meet the demands of Bulgaria, which was another ally of the Axis Bloc. Bulgaria sought to annex the Karadak region which included parts of the Region of Gjilan, Vitia, Kaçanik, the Presevo Valley, Kumanovo and Skopje. The newly annexed regions contained about 200,000 Albanians. All ethnic Albanian territories annexed by Bulgaria, were declared as an integral part of the Bulgarian Kingdom.
Course of the war
[edit]First Phase
[edit]After the border changes, Bulgarians resorted to targeted violence to force Muslim Albanians from Karadak to emigrate.[4] The violence in the Bulgarian-Albanian border areas encompassed a wide range of abuses, including arbitrary arrests, expulsions, rapes, and executions.[4] The Italians faced an increasing wave of Albanian refugees fleeing from the Bulgarian territories.[4] The prefect of Priština, Drini, informed Albanian Prime Minister Mustafa Kruja about the unbearable situation for Albanians on the Bulgarian side due to severe persecution, where rapes and violence were common.[4] Drini mentioned the villages along the Albanian-Bulgarian border—Lubishtë, Blinicë, Ramatovë, Vitovë, Zhegër, Hadevë, Pogragja, Uglarë, Hashtiçe, and Remnik—where the Bulgarians had caused a "hellish situation."[4]
On May 20, 1942, after more than 200 people fled in a group to Albania, Albanian Propaganda Minister Dhimitër Beratti deemed the violence at the Bulgarian-Albanian border to be so acute that he provided a chronology of Bulgarian abuses against Albanians to Commendatore Angelo Corrias, head of the Albanian Affairs Office in the Italian Foreign Ministry.[4] This report detailed thirty severe incidents from December 17, 1941, to May 27, 1942, including mass rapes and mutilations. Among the worst incidents on March 13, 1942, in the villages of Kabash, Remnik, Zhegër, Nasale, Gjylekar, Uglar, Shurdhan, and Llashticë, Bulgarian soldiers, along with Serbian civilians, committed "the most heinous acts" against women and girls while the Albanian men were imprisoned.[4] One pregnant woman lost her child during the two days of rapes, and another went insane.[4] By July 10, 1942, Beratti supplemented his report with a second chronology listing 21 more cases of persecution by Bulgarians against Albanians.[4] On August 6, 1942, Secretary Salvatore Saloni reported that abuses by Bulgarian soldiers against Albanians in the border areas were increasing daily, noting that extortions were common on both sides, closely linked to the new and often unclear border demarcations.[4]
From 12 to 15 March 1942, Serbian Chetniks, in collaboration with the occupying Bulgarian army, besieged the village of Remnik and perpetrated violence against the local Albanian population.[5] Under the guise of searching for weapons, they detained the men of Remnik in the village mosque for three days, resulting in the torture and execution of 24 individuals.[5] After the massacre, Hasan Ali Remniku and his men managed to break the siege and relocate the villagers to the Italian-controlled zone.[5] They organized resistance against the Serbian and Bulgarian occupiers and sought revenge against those involved in the massacre.[5] Reports indicate that Hasan Ali Remniku killed over 15 Bulgarian soldiers, including some who took part in the massacre at the mosque.[5]
The first military action of the insurgency occurred in Karadak, specifically in Lojane, when Albanian and Serbian partisans under the command of Xheladin Kurbalia attacked the Lojane mine on October 19, 1942. Bulgarian forces were defeated with minimal resistance.[6] After the clash, disputes erupted among the partisans, prompting Xheladin to switch sides and join Balli Kombëtar, where he became a prominent commander of the Ballist forces in Karadak[6] Following the attack on the Bulgarian mine, Bulgarian soldiers randomly accused male Albanians from the village of Straža of banditry and subsequently mistreated and tortured them.[4] In another massacre in the Preševo region, Bulgarian soldiers abducted and shot Albanians without cause in the autumn of 1942.[4]
On April 23, 1943, a Albanian partisan detachment took control of the Zhegoc, and by April 25, Kishnapole and Sllakoc.[7] They planned to move from Kishnapole to Gjilan and then to the mountains near Malishevë to send messengers to the district committee.[8] However, their guide was unfamiliar with the route, so they settled in the Jabuq mountains between Ponesh and Upper Livoç.[9] Soon however they were detected and on April 26, the Italian army, joined by local fascist militias, under the command of Mulla Idriz Gilani, surrounded the detachment.[10] In the ensuing clash, deputy commissar Musa Zajmi was killed, and Nexhmedin Nixha was wounded.[11] The district committee and supporters of the National Liberation Movement organized aid.[12] The detachment then proceeded to retreat toward Gadish.[13]
During the first phase of the conflict, Gollak was a theater for multiple Yugoslav Partisan incursions aimed at gaining a foothold in the region, as most of Gollak had been annexed by Albania.[14][15][16][17] The first Yugoslav offensive by the 22nd Division on Velegllava in Kika Mountain, Gollak, began on June 28, 1944, with a force of 500-600 men from Toplica, Vranje, and Leskovac.[18][19][20][21] They encountered fierce resistance from Balli Kombëtar units. After 12 hours of fighting, the Yugoslav partisans were defeated, suffering 200 killed and 131 captured, while the Ballists lost 17 men, including commanders like Abdi Gjoka and Bajram Poliçka.[22][23][24][25]
On the night of July 25-26, the Partisans 21st, 22nd, 24th, and 25th divisions, reinforced by 3,000-3,500 soldiers, launched a large-scale offensive along a 20-kilometer front toward Gjilan.[26][27][28] They attacked Kika Mountain again, but the Ballists emerged victorious, with the Partisans sustaining 143 killed and 209 wounded.[29] The Ballists lost 34 men, including Commander Islam Shahiqi.[30][31]
Between 28 August and 7 September 1944, a battle occurred near Preševo, near the Rajince river, between Ballists under the command of Limon Staneci and Ibrahim Kelmendi, and Bulgarian forces, culminating in an Albanian victory after the Bulgarian forces capitulated and withdrew on 9 September 1944.[32] Following Italy’s capitulation on 8 September 1943, new opportunities arose to unify Albanian-inhabited territories with German-occupied Albania.[33][34] To further this aim, the Second League of Prizren was established in Prizren from 16 to 20 September 1943, representing all Albanian lands, including those under German and Bulgarian control. With Bulgaria’s capitulation on 9 September 1944, Albanian Ballist forces in Karadak occupied and de facto annexed territories previously under Bulgarian control (Preševo, Bujanovac, Skopje, Kumanovo) with the state of Albania.[35][33][34][36][37] These forces, primarily from Karadak, were commanded by leaders such as Jusuf Baftjari, Xheladin Kurbalia, Limon Staneci, Ibrahim Kelmendi, Sylë Hotla etc.[33] On 12 September 1944, Sylë Hotla and thousands of his men from Karadak, together with hundreds of men from the forces of Xhem Gostivari and Mefail Shehu, captured Skopje and raised the Albanian flag.[38]
Second Phase
[edit]Yugoslav offensives on Presevo and Kumanovo
[edit]Immediately after the incursion into Preševo and Bujanovac, Albanian Ballists undertook measures to organize and gather volunteer groups to prevent the advance or any eventual attack from the Yugoslav National Liberation Army. Fighting between the Albanian Ballists and the Yugoslav Partisans began on September 9, 1944, in Ternovac and Bujanovac.[6] The fighting continued on September 10.[6] On that day, the Albanian Ballists in Bujanovac received assistance from several soldiers of the IV Regiment of the Second League of Prizren under the command of Colonel Fuad Dibra.[6] The battle between the Yugoslav Partisans and the Albanian Ballists from Karadak intensified particularly on September 10.[6] The Yugoslav Partisans hoped that the Albanian Ballists would be weak due to the lack of real military organization. However, after three days of fighting Yugoslav Partisans eventually withdrew, due to the effective Ballist defense.[6]
On 18 September 1944, Yugoslav Partisans again sought control of the Presevo Valley and Kumanovo, clashing with German-aligned Albanian Ballists near Lojane.[39][40] The Partisans attacked but were driven back to Nikuljane, where they faced further ambushes.[40][41] Residents of Sopot also joined the fight and killed many Partisans, prompting later retaliatory violence against the village.[40][42] Suffering heavy losses, the Partisan forces retreated on 24 September, leaving around 500 dead and 117 captured.[40] Simultaneously Operations in Preševo on 19 September led to initial Partisan gains, but local Kachaks from Karadak counterattacked, reclaiming the area and inflicting heavy casualties.[43][44] Despite reinforcement efforts, the Partisans ultimately fell back.[44][45][43] During the battle over 100 Partisans were killed, while 206 were taken prisoners of war.[46][47]
On September 22, a partisan unit under commander Niko Vukčević clashed with Sylë Hotla's Ballist forces, who forced them to retreat toward Runica, which they set ablaze, executing residents.[40] The following day, they burned houses in Glažnja and advanced toward Brest, where they met Hotla's forces again and retreated back to Runica and Alaševce.[40]
On the morning of September 23, partisans attacked Runica and Alaševce, killing civilians, including women and children, and burning homes.[40] News of the atrocities spread, prompting about forty men from Slupčane, led by Mulla Sadik Haliti, to confront the partisans.[40] Initially suffering losses, Haliti managed to disable a machine gun position, forcing the partisans to retreat and face further resistance from Hotla's units.[40]
From 9th to 15th November, after regrouping and launching yet another assault, Yugoslav Partisans successfully captured Preševo and also moved into Gjilan, forcing Ballist forces into the Karadak Mountains.[48][49][43] Tahir Zaimi reported that the Partisan victory resulted in mass executions of Albanians by “Bulgarian and Serbian-Macedonian Partisans.”[43]
Bulgarian offensive
[edit]Bulgaria declared war on Germany on September 8. On 11 November 1944 the Bulgarian Army attacked the city of Kumanovo, where the Wehrmacht and Albanian forces were defeated and the town as well as the area around was captured by the Bulgarian Army.[39] Bulgarians then advanced towards Skopje, where from September to mid-November, the Albanian Ballist forces, numbering about 3,600 soldiers, together with the Army Group E led by Sylë Hotla defended Skopje and managed to repel all military attacks of the 16th and 17th brigades of the Kumanovo Partisan Division.[50][51]
The second offensive of the Bulgarians, which attacked well-equipped with the support of tanks and fighter planes in the Skopje area, forced the Germans to evacuate their forces, which they carried out on schedule; their main forces abandoned Skopje on 11–12 November.[52] The German rearguard abandoned Skopje early on 14 November.[53] Skopje was seized with the decisive role of Bulgarian troops.[54][55]
Albanian resistance
[edit]On November 26, 1944, the "Council of Leaders of Karadak," led by Jusuf Baftjari and other Albanian leaders, met above Preševo to unify the Albanian resistance movements in Eastern Kosovo (Karadak, Anamorava, Gollak).[56] This integration formed Zone IV of Kosovo’s Defense under the Second League of Prizren. Following the council, Baftjari joined forces with Ymer Myqybaba in Myqybaba village.[56] On November 30, the Battle of Myqybaba saw around 120 Albanian Ballists, led by Myqybaba and Baftjari, resist a Macedonian Partisan Brigade of 2,000 men.[57] Despite repelling multiple assaults, the Ballists eventually retreated in the face of reinforcements totaling 20,000.[57] During the battle, Yugoslav partisans suffered 78 deaths, while the clash also inflicted heavy casualties on the Ballist side, including the death of Commander Ymer Myqybaba.[58] In retaliation, Partisans burned 73 homes in Myqybaba and many more across Karadak, with flames visible from Gjilan, as if all of Karadak were ablaze.[56]
In mid-November, a noteworthy battle took place in Blace of Karadak, specifically at a location known as Guri i Bardhë. The Balli Kombëtar forces, specifically the Bllacë battalion led by Abdyl Durra, with support from the forces of Tefik Tanisheci and Din Hoxha, succeeded in decisively defeating the third battalion of the 16th Macedonian Brigade, forcing it to retreat toward the villages of Brazda and Čučer-Sandevo.[59] Days later, on November 16, 1944, the village of Blace was surrounded by the same 16th Macedonian Brigade of the Yugoslav partisans, commanded by Gligorije Šaranović-"Gliša, which imposed a complete lockdown, preventing villagers from leaving. Armed guards were stationed every 50 meters, restricting movement.[60][61][62] The brigade entered the village on November 14, assuring residents they would be safe and urging them to prepare food for the soldiers. Many villagers remained, believing the promises.[60][63][62] After three days, the villagers were gathered at the mosque, where they were detained, beaten, and verbally abused.[60][64][62] The brigade then took a significant number of them—approximately 130–140 individuals of varying ages—to a site known as "Stanet e Toçit.", where they were systematically massacred.[60][65][62] The actions of the 16th Macedonian Brigade were claimed to be aimed at eliminating perceived threats, including the Balli Kombëtar.[60][66][62] The deaths of individuals, including children and the elderly, raised serious questions about the motivations behind these killings. Witnesses reported that the perpetrators returned to the scene later, attempting to conceal their actions by destroying graves. Reports indicated that on November 16 and 17, 128 Albanians were killed in Blace.[60][67][62]
On December 1, 1944, during a meeting in Tërpezë (Viti), Ballists allied with Nazi Germany decided to unite to protect Gjilan and Ferizaj from Partisan and Chetnik atrocities.[68][69][33] Subsequently, the Committee of Albanian Resistance for Eastern Kosovo was established on December 17, 1944, in Zarbincë, with Mulla Idriz Gjilani as commander in chief.[69][33] The committee included resistance leaders from Gollak and Karadak, aiming to implement defensive measures against attacks along the Eastern Kosovo border.[68][69][33]
On December 19, 1944, the 17th Macedonian Brigade, with 1,800 soldiers, advanced towards Desivojca, committing acts of violence against civilians.[70][68][71][33] In response, Ballists led by Mulla Idriz Gjilani mobilized to assist the villagers.[70][68][71][33] On December 20, they launched a coordinated attack, encircling and decimating a battalion of Partisans.[70][68][71][33] The battle resulted in the complete destruction of the 17th Macedonian Brigade.[70][68][71][33]
On 23 December 1944, following this decisive victory in the Gollak Highlands, local fighters from Desivojca and other parts of Gollak and Hashania, along with soldiers from Karadak under the command of Jusuf Baftjari, Sylë Hotla and Mulla Idriz Gjilani, marched towards Gjilan with the aim of reclaiming the city, yet their efforts were unsuccessful and the defeated Ballists were forced into the Mountains.[72] Partially due to the desertation of Mulla Idriz Gjilani and his forces from Anamorava.
Third phase
[edit]Albanian guerilla resistance
[edit]After the end of World War II and the communist Yugoslav reoccupation of Kosovo, a segment of Kosovo's nationalist military and political leaders opted to stay in the country, remaining devoted to the cause of the Second League of Prizren.[73][74] Following the takeover the Yugoslav army inflicted severe punishment upon the population of Karadak, resulting in significant casualties among them.[75] The remaining Ballist groups engaged in guerrilla warfare in Karadak, including those led by Sylë Hotla, Ali Staneci, Hetë Koka, Hasan Ali Remniku, Jusuf Baftjari, Hajdar Malisheva, and others.[73] Eventually, representatives of these groups convened at the Kopilaça Congress on August 15-16, 1945, organized by the remaining Ballists and Kachaks in Karadak.[73][76] During the congress, Albanian leaders pledged to continue fighting against the communist occupiers.[73][77] However, in October 1945, Albanian Ballists in Karadak received a letter from Muharrem Bajraktari and Mid'hat Frashëri, urging them to flee to Greece.[73] In response, Mulla Idriz Gjilani intervened, advising the resistance units not to abandon Kosovo but to persist in the fight.[73] By the end of 1946, Yugoslav authorities initiated a comprehensive military operation against Albanian Resistance forces across Kosovo. Despite this crackdown, only 36 rebels, mostly from Karadak, out of 1,735 fighters distributed among 55 guerrilla groups, survived and continued the resistance beyond March 1947.[73]
After numerous failed operations to capture or eliminate Jusuf Baftjari and his Cheta, the Yugoslav Partisans turned to treachery.[78] Vojo Vojvodić, a Montenegrin leader of the Yugoslav Partisans, assured Jusuf Baftjari that if he surrendered, he would face imprisonment under the Amnesty Law, rather than execution.[78] The relentless torture inflicted by the Yugoslav Partisans on their families and friends, along with the discovery of their hideouts, became unbearable.[78] Even Jusuf Baftjari, realizing that all possibilities for continued resistance were closing, surrendered togetether with his two sons, Selim and Qazim, in Uglar on February 20, 1947.[78] Daut Xhelili of Pogragjë, a former activist, recalled being present when the Yugoslav Partisans brought Jusuf Baftjari to Pogragjë, noting that he refused to surrender his rifle and kissed its barrel.[78] Addressing Vojvodić, Jusuf Baftjari explained his surrender, citing Vojvodić's Montenegrin heritage and the trust that should be inherent in a Montenegrin's word, implying that without this trust, the Partisans would not have captured him alive.[78] Shortly after however, Jusuf Baftjari was sentenced to death by the Yugoslav court in Gjilan and was executed on July 17, 1948.[78]
Historical accounts from both Albanian and Yugoslav communist sources indicate that the Albanian national resistance in the Karadak region of Kumanovo was one of the last to be suppressed in Macedonia.[79] This armed resistance is linked to Sylë Hotla and eight of his closest associates.[79] Among them were Ali Sylë Staneci, Sami Shabedini from Orizarja, Hamzë Bilalli from Bellanoca with his son Arifi, and four brothers from Breza, the sons of Ajet Emin: Aliu, Shefkiu, Iseni, and Rasimi.[79] These nine individuals ultimately fell into an ambush set by OZNA on Mount Pelister, near the Yugoslav-Greek Border on October 11, 1947.[79]
In early October 1951, the state security service of Yugoslavia (UDBA) planned to liquidate Hasan Remniku and Mustafa Kokaj, the last of the Ballist and Kachak rebel leaders.[80] UDBA agents were sent, posing as people who would help smuggle Kokaj and Remniku across the border into Albania. On October 6, 1951, on their way to Albania, the rebel leaders ran into a well prepared ambush set up by Yugoslav forces. Fighting between the Yugoslav and Ballist forces lasted three days, in which Kokaj and Remniku and most of their soldiers were killed.[81]
Aftermath
[edit]Following the quelling of the uprising, Yugoslav forces began targeting the Albanian population in Karadak, Anamorava and Gollak. In all about 1,200 Albanians were massacred by the Yugoslav forces.[82]
References
[edit]- ^ "Lufta e përgjakur më 19 nëntor 1944, ditën e Bajramit në Preshevë". titulli. Retrieved 30 July 2022.
- ^ Ramadani, Nijazi. "Mbrojtja Kombëtare e Kosovës Lindore Nga Nijazi RAMADANI". Academia.
- ^ "PRITA NË BISTRICË (III)". January 2021.
- ^ a b c d e f g h i j k l Zaugg, Franziska (2016). Albanische Muslime in der Waffen-SS: von "Grossalbanien" zur Division "Skanderbeg" (in German). Ferdinand Schöningh. pp. 171–174. ISBN 978-3-506-78436-0.
- ^ a b c d e Editori (2019-09-24). "AVNI AZIZI: MASAKRA E REMNIKUT MË 1942!". Pashtriku (in Albanian). Retrieved 2024-10-30.
- ^ a b c d e f g "PRESHEVA NË RRJEDHAT E HISTORISË SHEK.XX" (PDF).
- ^ "FJALËSI I EMRAVE TË PERSONALITETEVE DHE NGJARJEVE NGA TERRITORI I KOMUNËS SË GJILANIT DHE TËRËSIA ETNIKE SHQIPTARE, POR EDHE NGA BOTA" (PDF). Municipality of Kosovo. 2016 – via Republic of Kosovo, Municipality of Gjilan.
- ^ "FJALËSI I EMRAVE TË PERSONALITETEVE DHE NGJARJEVE NGA TERRITORI I KOMUNËS SË GJILANIT DHE TËRËSIA ETNIKE SHQIPTARE, POR EDHE NGA BOTA" (PDF). Municipality of Kosovo. 2016 – via Republic of Kosovo, Municipality of Gjilan.
- ^ "FJALËSI I EMRAVE TË PERSONALITETEVE DHE NGJARJEVE NGA TERRITORI I KOMUNËS SË GJILANIT DHE TËRËSIA ETNIKE SHQIPTARE, POR EDHE NGA BOTA" (PDF). Municipality of Kosovo. 2016 – via Republic of Kosovo, Municipality of Gjilan.
- ^ "FJALËSI I EMRAVE TË PERSONALITETEVE DHE NGJARJEVE NGA TERRITORI I KOMUNËS SË GJILANIT DHE TËRËSIA ETNIKE SHQIPTARE, POR EDHE NGA BOTA" (PDF). Municipality of Kosovo. 2016 – via Republic of Kosovo, Municipality of Gjilan.
- ^ "FJALËSI I EMRAVE TË PERSONALITETEVE DHE NGJARJEVE NGA TERRITORI I KOMUNËS SË GJILANIT DHE TËRËSIA ETNIKE SHQIPTARE, POR EDHE NGA BOTA" (PDF). Municipality of Kosovo. 2016 – via Republic of Kosovo, Municipality of Gjilan.
- ^ "FJALËSI I EMRAVE TË PERSONALITETEVE DHE NGJARJEVE NGA TERRITORI I KOMUNËS SË GJILANIT DHE TËRËSIA ETNIKE SHQIPTARE, POR EDHE NGA BOTA" (PDF). Municipality of Kosovo. 2016 – via Republic of Kosovo, Municipality of Gjilan.
- ^ "FJALËSI I EMRAVE TË PERSONALITETEVE DHE NGJARJEVE NGA TERRITORI I KOMUNËS SË GJILANIT DHE TËRËSIA ETNIKE SHQIPTARE, POR EDHE NGA BOTA" (PDF). Municipality of Kosovo. 2016 – via Republic of Kosovo, Municipality of Gjilan.
- ^ "FJALËSI I EMRAVE TË PERSONALITETEVE DHE NGJARJEVE NGA TERRITORI I KOMUNËS SË GJILANIT DHE TËRËSIA ETNIKE SHQIPTARE, POR EDHE NGA BOTA" (PDF). Municipality of Kosovo: 56–57. 2016 – via Republic of Kosovo, Municipality of Gjilan.
- ^ Ramadani, Nijazi. "Beteja e Kikes".
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ^ mediafokus (2021-08-02). "77 vjet nga Beteja e lavdishme e Kikës (Dokumentar)". Mediafokus (in Albanian). Retrieved 2024-07-01.
- ^ Pirraku, Muhamet (1995). Mulla Idris Gjilani dhe mbrojtja kombëtare e Kosovës Lindore: 1941-1951 (in Albanian). "Dituria Islame" redaksia e botimeve historike.
- ^ "FJALËSI I EMRAVE TË PERSONALITETEVE DHE NGJARJEVE NGA TERRITORI I KOMUNËS SË GJILANIT DHE TËRËSIA ETNIKE SHQIPTARE, POR EDHE NGA BOTA" (PDF). Municipality of Kosovo: 56–57. 2016 – via Republic of Kosovo, Municipality of Gjilan.
- ^ Ramadani, Nijazi. "Beteja e Kikes".
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ^ mediafokus (2021-08-02). "77 vjet nga Beteja e lavdishme e Kikës (Dokumentar)". Mediafokus (in Albanian). Retrieved 2024-07-01.
- ^ Pirraku, Muhamet (1995). Mulla Idris Gjilani dhe mbrojtja kombëtare e Kosovës Lindore: 1941-1951 (in Albanian). "Dituria Islame" redaksia e botimeve historike.
- ^ "FJALËSI I EMRAVE TË PERSONALITETEVE DHE NGJARJEVE NGA TERRITORI I KOMUNËS SË GJILANIT DHE TËRËSIA ETNIKE SHQIPTARE, POR EDHE NGA BOTA" (PDF). Municipality of Kosovo: 56–57. 2016 – via Republic of Kosovo, Municipality of Gjilan.
- ^ Ramadani, Nijazi. "Beteja e Kikes".
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ^ mediafokus (2021-08-02). "77 vjet nga Beteja e lavdishme e Kikës (Dokumentar)". Mediafokus (in Albanian). Retrieved 2024-07-01.
- ^ Pirraku, Muhamet (1995). Mulla Idris Gjilani dhe mbrojtja kombëtare e Kosovës Lindore: 1941-1951 (in Albanian). "Dituria Islame" redaksia e botimeve historike.
- ^ "Nazim Sejdë Budrika - Komandant i Betejës së Kikës". Gazetë Rajonale Online - RajoniPress.com (in Albanian). 2021-11-07. Retrieved 2024-06-30.
- ^ mediafokus (2021-08-02). "77 vjet nga Beteja e lavdishme e Kikës (Dokumentar)". Mediafokus (in Albanian). Retrieved 2024-07-01.
- ^ Selimi, Bardhyl (2016). Adem Gllavica (Selimi) tregon: (me rastin e 100 vjetorit të lindjes) (in Albanian). Botimet Ngjyrat e kohës. p. 292. ISBN 978-9928-4327-4-2.
Beteja e Kikës u zhvillua më 26 korrik 1944, kur në befasi partizanët, pas mesit të natës, ia mësynë pozicioneve shqiptare. Shqiptarët ishin mobilizuar dhe tani më të përgatitur arritën që të zmbrapsin komunistët serbë, të cilëve u shkaktuan humbje të mëdha. Këto dy luftëra të suksesëshme i bënë vullnetarët shqiptarë më të fuqishëm moralisht. Numri i gadimasve në këto luftime arriti mbi 150 veta.
- ^ Selimi, Bardhyl (2016). Adem Gllavica (Selimi) tregon: (me rastin e 100 vjetorit të lindjes) (in Albanian). Botimet Ngjyrat e kohës. p. 292. ISBN 978-9928-4327-4-2.
Beteja e Kikës u zhvillua më 26 korrik 1944, kur në befasi partizanët, pas mesit të natës, ia mësynë pozicioneve shqiptare. Shqiptarët ishin mobilizuar dhe tani më të përgatitur arritën që të zmbrapsin komunistët serbë, të cilëve u shkaktuan humbje të mëdha. Këto dy luftëra të suksesëshme i bënë vullnetarët shqiptarë më të fuqishëm moralisht. Numri i gadimasve në këto luftime arriti mbi 150 veta.
- ^ Ramadani, Nijazi. "Beteja e Kikes".
{{cite journal}}
: Cite journal requires|journal=
(help) - ^ Selimi, Bardhyl (2016). Adem Gllavica (Selimi) tregon: (me rastin e 100 vjetorit të lindjes) (in Albanian). Botimet Ngjyrat e kohës. p. 292. ISBN 978-9928-4327-4-2.
Beteja e Kikës u zhvillua më 26 korrik 1944, kur në befasi partizanët, pas mesit të natës, ia mësynë pozicioneve shqiptare. Shqiptarët ishin mobilizuar dhe tani më të përgatitur arritën që të zmbrapsin komunistët serbë, të cilëve u shkaktuan humbje të mëdha. Këto dy luftëra të suksesëshme i bënë vullnetarët shqiptarë më të fuqishëm moralisht. Numri i gadimasve në këto luftime arriti mbi 150 veta.
- ^ Ramadani, Nijazi. Beteja e Rekës Raincës.
- ^ a b c d e f g h i j Selmani 2011, p. 33-34.
- ^ a b "Koncepti i Hoxhë Lipovicës ishte i qartë dhe i thjeshtë - për Shqipëri Etnike dhe për bashkim kombëtar". Gazetë Rajonale Online - RajoniPress.com (in Albanian). 2020-03-09. Retrieved 2024-03-26.
- ^ Zaugg, Franziska (2016). Albanische Muslime in der Waffen-SS: von "Grossalbanien" zur Division "Skanderbeg" (in German). Ferdinand Schöningh. pp. 169–170. ISBN 978-3-506-78436-0.
Ganz anders berichtete der Divisionskommandeur der »Skanderbeg«, Schmidhuber. Nach seinen Angaben hatten die Albaner bei der Räumung Makedoniens durch Bulgarien die Gelegenheit genutzt und ihre »Sicherungs- (nicht Landes-) Grenzen bis zum Bereich ihres eigenen Volkstums nach Südosten hinausgescho ben bis unmittelbar vor SKOPLJE, von dort bis KUMANOVO – PRESEVO – BUJANOVCE. Zudem stellte Schmidhuber bei den Albanern einen »Abwehrwillen gegen die bulgarischen Eindringlinge« fest und dass »bei dem Hass gegen die Bulgaren [...] ein zäher Abwehrkampf zu erwarten« sei.
- ^ Ramadani, Nijazi. Beteja e Rekës Raincës.
- ^ "Šta bi danas rekao Abdulah Krašnica - Život - Dnevni list Danas" (in Serbian). 2010-12-12. Retrieved 2023-03-16.
- ^ Iseni, Ndricim (11 May 2019). "Sulë Hotla (1875-1947), Një Jetë Për Shqipërinë". Bashkimi i Shqiperise (in Albanian). Retrieved 2022-09-09.
- ^ a b Hnilicka, Karl (1970). Das Ende auf dem Balkan 1944/45. Die militärische Räumung Jugoslaviens durch die deutsche Wehrmacht (in German). University of Michigan. ISBN 978-3-7881-1414-5. Retrieved 2024-08-20.
- ^ a b c d e f g h i Arifi, Fejzulla (2022-01-01). "Emërndriturit e Sllupçanit..." Emërndriturit e Sllupçanit, Halid efendiu, Mulla Sadiku dhe Mumin efendiu (in Albanian).
- ^ Tërpeza, Hysen (2004). Hysen Tërpeza: një legjendë për Kosovën (in Albanian). MKRSDÇJ, Departamenti i Çështjeve Jorezidente i Kosovës. pp. 37–39. ISBN 978-9951-8611-0-6.
- ^ Halimi, Naim (2014). "MASAKRAT PARTIZANO-ÇETNIKE NË KARADAK NË MBARIM TË LUFTËS SË DYTË BOTËRORE". Studime Albanologjike. ITSH: 145, 148.
." Një makër tjetër tmerruese ndaj burrave, pleqve, grave dhe fëmijëve shqiptarë u bë në fshatin Sopot të Kumanovës. Vrasjet nga partizano-çetnikobullgarët u bënë disa ditë në grupe, ndërsa ploja më e madhe ndodhi më 3 e 4 nëntor 1944. Bajram Latifi, Liman Limani dhe Xhevaire Limani, dëshmitarë të masakrës, që i shpëtuan vdekjes, kujtojnë se: me këtë rast janë vrarë dhe masakruar në forma të ndryshme çnjerëzore 64 shqiptarë të fshatit Sopot dhe 4 mysafirë të fshatrave tjerë, gjithsej 68, nga fëmija 11 vjeç deri te plaku 95- vjeçar. Këta dhe dëshmitarët tjerë i tregojnë me emër të vrarët dhe vrastarët. Sipas tyre, të vrarët ishin: Ramadan, Bajram, Esat, Edip, Sahit, Shefki e Riza Saliu, Mustafë Memeti, Mejdi, Abdzl, Shabi, Kadri e Haki Agushi, Fejzulla, Jusuf, Azem, Adem, Bajram, Hasip, Osman, Sali, Baki, Ibrahim, Shaip, Faik, Femi, Nazmi, Niazi, Xhemal, Qemal e Orhan Sylejmani, Memedali, Durmish, Munish, Shukri, Ahmet, Aliriza e Ruzhdi Limani, Halim, Murat e Xhavit Ademi, Xhemailk, Selver, Hamzi, Naip e Agush Latifi, Ramadan e Zeqir Emini, Sejdi, Hysen, Ramadan e Rexhep Sejdiu, Halim, Qazim, Rexhep, Halim B., Rexhep Jetimi, Ibrahim Makolli, Sahit, Ramadan, Hajdin e Ramiz Jaka, Nuredin Iseni, Eshtref Esati, Haxh Bakiu, si dhe bariu nga fshati Shtrezoc, Zija Zymberi." "Kështu veproi edhe Brigada XVII Maqedonase, e cila pas masakrës së Sopotit, kaloi në malësinë e Kumanovës"
- ^ a b c d titulli.com. "Lufta e përgjakur më 19 nëntor 1944, ditën e Bajramit në Preshevë". www.titulli.com. Retrieved 2024-10-30.
- ^ a b Kosovari. dituria254. p. 34.
Keshtu, ne diten e Bajramit, me 19 shtator 1944, sulmuan forcat partizane dhe hyne ne Luginen e Rainces, por pas me shume se 12 ore luftimesh te ashpra, u thy en nga forcat vullnetare te komanduara nga Hoxhe Lipovica me te tjere. Ngs luftimet mbeten te vrare mbi 100 partizano-cetnike dhe u zu rob nje batalion i Brigades se Dyte te Kosoves prej 206 vetash.
- ^ "Rrustem Beluli me bombë në xhami për Shqipëri Etnike!". PRESHEVA.AL. 2015-01-13. Retrieved 2023-12-10.
- ^ Kosovari. dituria254. p. 34.
Keshtu, ne diten e Bajramit, me 19 shtator 1944, sulmuan forcat partizane dhe hyne ne Luginen e Rainces, por pas me shume se 12 ore luftimesh te ashpra, u thy en nga forcat vullnetare te komanduara nga Hoxhe Lipovica me te tjere. Ngs luftimet mbeten te vrare mbi 100 partizano-cetnike dhe u zu rob nje batalion i Brigades se Dyte te Kosoves prej 206 vetash.
- ^ "Rrustem Beluli me bombë në xhami për Shqipëri Etnike!". PRESHEVA.AL. 2015-01-13. Retrieved 2023-12-10.
- ^ Tërpeza, Hysen (2004). Hysen Tërpeza: një legjendë për Kosovën (in Albanian). MKRSDÇJ, Departamenti i Çështjeve Jorezidente i Kosovës. pp. 37–39. ISBN 978-9951-8611-0-6.
- ^ "Šta bi danas rekao Abdulah Krašnica - Život - Dnevni list Danas" (in Serbian). 2010-12-12. Retrieved 2023-03-16.
- ^ Iseni, Ndricim. "Sulë Hotla (1875-1947), Një Jetë Për Shqipërinë". Bashkimi i Shqiperise (in Albanian). Retrieved 2022-09-09.
- ^ Bechev, Dimitar (2019-09-03). Historical Dictionary of North Macedonia. Rowman & Littlefield. ISBN 978-1-5381-1962-4.
- ^ Die Offensive der bulgarischen Divisionen, die gut ausgerüstet mit Unterstützung zahlreicher Panzer und Jagdflugzeuge deutscher Herkunft im Raum Skoplje angreifen, zwingt die deutschen Kräfte zur Rückzugsbewegung in die östlichen Seitentäler. In der Nacht vom 11./12. November 1944 wird Skoplje von der Heeresgruppe E geräumt.For more see: Janusz Piekałkiewicz (1984) Krieg auf dem Balkan, 1940-1945, Südwest, S. 285, ISBN 3517007900.
- ^ Germany and the Second World War. Volume VIII, The Eastern Front 1943-1944 : the war in the East and on the neighbouring fronts. The withdrawal battles in Macedonia.
- ^ Livanios, Dimitris, The Macedonian Question: Britain and the Southern Balkans 1939-1949, Oxford University Publishing, 2008, ISBN 0191528722, pp. 118-141.
- ^ Karl Hnilicka: Das Ende auf dem Balkan 1944/45 – Die militärische Räumung Jugoslaviens durch die deutsche Wehrmacht, Musterschmidt, Göttingen 1970. (Studien und Dokumente zur Geschichte des Zweiten Weltkrieges, Band 13) ìn German; pp. 90-91; 95.
- ^ a b c Selmani 2011, p. 34.
- ^ a b Ramadani, Nijazi. "Mbrojtja Kombëtare e Kosovës Lindore Nga Nijazi RAMADANI". Academia.
- ^ "Rezistenca e armatosur në Karadak kundër forcave komuniste". 2LONLINE (in Albanian). 2022-11-30. Retrieved 2024-10-30.
- ^ Gashi, Arber (2018-02-06). "TERRORI I BRIGADAVE KOMUNISTE JUGOSLLAVE NDAJ SHQIPTARËVE". Zani i Arbërit (in Albanian). Retrieved 2024-10-30.
- ^ a b c d e f ""Rreth 130-140 persona, të moshave të ndryshme, që nga fëmijët, pleqtë e të tjerë, ushtarët e Brigadës 16-të partiz". Memorie.al (in Albanian). 2023-10-26. Retrieved 2024-10-30.
- ^ Halimi, Naim (2014). "MASAKRAT PARTIZANO-ÇETNIKE NË KARADAK NË MBARIM TË LUFTËS SË DYTË BOTËRORE". Studime Albanologjike. ITSH: 146.
." Brigada XVI Maqedonase (themeluar më 6 tetor 1944, në Malin e Zi të Shkupit, nga njerëz të brigadës 8-të dhe të XII-të të Preshevës, Bujanocit dhe Vranjës, partizan e çetnikë, serbë, malazez, maqedonas e bullgarë) e komanduar nga Glisha Sharanoviqi, nga tetori deri më 14 nëntor 1944, pasi likuidoi në fshatrat e Shkupit rreth 200 shqiptarë, nën pretekstin se kishin qenë "në shërbim të okupatorit", rrugës për Kosovë, ia mësyri fshatit Bllacë për ta masakruar. Më 1 nëntor 1944 pasi i tuboi të gjithë fshatarët në mesin e fshatit (e ndihmuar edhe nga partizania e Shkupit, Qefser Hasan Shukri) dhe ua mblodhi armët që kishin për ruajtjen e shtëpive dhe të pasurive nga plaçkitës të ndryshëm, grupe(3), grupe,120 bllacas të moshave të ndryshme i pushkatoi te Uji i Tharptë, afër Hanit të Elezit."
- ^ a b c d e f Culaj, Lush (2005). Shqiptarët në gjysmën e parë të shekullit XX (in Albanian). Instituti Albanologjik i Prishtinës. ISBN 978-9951-411-15-8.
- ^ Halimi, Naim (2014). "MASAKRAT PARTIZANO-ÇETNIKE NË KARADAK NË MBARIM TË LUFTËS SË DYTË BOTËRORE". Studime Albanologjike. ITSH: 146.
." Brigada XVI Maqedonase (themeluar më 6 tetor 1944, në Malin e Zi të Shkupit, nga njerëz të brigadës 8-të dhe të XII-të të Preshevës, Bujanocit dhe Vranjës, partizan e çetnikë, serbë, malazez, maqedonas e bullgarë) e komanduar nga Glisha Sharanoviqi, nga tetori deri më 14 nëntor 1944, pasi likuidoi në fshatrat e Shkupit rreth 200 shqiptarë, nën pretekstin se kishin qenë "në shërbim të okupatorit", rrugës për Kosovë, ia mësyri fshatit Bllacë për ta masakruar. Më 1 nëntor 1944 pasi i tuboi të gjithë fshatarët në mesin e fshatit (e ndihmuar edhe nga partizania e Shkupit, Qefser Hasan Shukri) dhe ua mblodhi armët që kishin për ruajtjen e shtëpive dhe të pasurive nga plaçkitës të ndryshëm, grupe(3), grupe,120 bllacas të moshave të ndryshme i pushkatoi te Uji i Tharptë, afër Hanit të Elezit."
- ^ Halimi, Naim (2014). "MASAKRAT PARTIZANO-ÇETNIKE NË KARADAK NË MBARIM TË LUFTËS SË DYTË BOTËRORE". Studime Albanologjike. ITSH: 146.
." Brigada XVI Maqedonase (themeluar më 6 tetor 1944, në Malin e Zi të Shkupit, nga njerëz të brigadës 8-të dhe të XII-të të Preshevës, Bujanocit dhe Vranjës, partizan e çetnikë, serbë, malazez, maqedonas e bullgarë) e komanduar nga Glisha Sharanoviqi, nga tetori deri më 14 nëntor 1944, pasi likuidoi në fshatrat e Shkupit rreth 200 shqiptarë, nën pretekstin se kishin qenë "në shërbim të okupatorit", rrugës për Kosovë, ia mësyri fshatit Bllacë për ta masakruar. Më 1 nëntor 1944 pasi i tuboi të gjithë fshatarët në mesin e fshatit (e ndihmuar edhe nga partizania e Shkupit, Qefser Hasan Shukri) dhe ua mblodhi armët që kishin për ruajtjen e shtëpive dhe të pasurive nga plaçkitës të ndryshëm, grupe(3), grupe,120 bllacas të moshave të ndryshme i pushkatoi te Uji i Tharptë, afër Hanit të Elezit."
- ^ Halimi, Naim (2014). "MASAKRAT PARTIZANO-ÇETNIKE NË KARADAK NË MBARIM TË LUFTËS SË DYTË BOTËRORE". Studime Albanologjike. ITSH: 146.
." Brigada XVI Maqedonase (themeluar më 6 tetor 1944, në Malin e Zi të Shkupit, nga njerëz të brigadës 8-të dhe të XII-të të Preshevës, Bujanocit dhe Vranjës, partizan e çetnikë, serbë, malazez, maqedonas e bullgarë) e komanduar nga Glisha Sharanoviqi, nga tetori deri më 14 nëntor 1944, pasi likuidoi në fshatrat e Shkupit rreth 200 shqiptarë, nën pretekstin se kishin qenë "në shërbim të okupatorit", rrugës për Kosovë, ia mësyri fshatit Bllacë për ta masakruar. Më 1 nëntor 1944 pasi i tuboi të gjithë fshatarët në mesin e fshatit (e ndihmuar edhe nga partizania e Shkupit, Qefser Hasan Shukri) dhe ua mblodhi armët që kishin për ruajtjen e shtëpive dhe të pasurive nga plaçkitës të ndryshëm, grupe(3), grupe,120 bllacas të moshave të ndryshme i pushkatoi te Uji i Tharptë, afër Hanit të Elezit."
- ^ Halimi, Naim (2014). "MASAKRAT PARTIZANO-ÇETNIKE NË KARADAK NË MBARIM TË LUFTËS SË DYTË BOTËRORE". Studime Albanologjike. ITSH: 146.
." Brigada XVI Maqedonase (themeluar më 6 tetor 1944, në Malin e Zi të Shkupit, nga njerëz të brigadës 8-të dhe të XII-të të Preshevës, Bujanocit dhe Vranjës, partizan e çetnikë, serbë, malazez, maqedonas e bullgarë) e komanduar nga Glisha Sharanoviqi, nga tetori deri më 14 nëntor 1944, pasi likuidoi në fshatrat e Shkupit rreth 200 shqiptarë, nën pretekstin se kishin qenë "në shërbim të okupatorit", rrugës për Kosovë, ia mësyri fshatit Bllacë për ta masakruar. Më 1 nëntor 1944 pasi i tuboi të gjithë fshatarët në mesin e fshatit (e ndihmuar edhe nga partizania e Shkupit, Qefser Hasan Shukri) dhe ua mblodhi armët që kishin për ruajtjen e shtëpive dhe të pasurive nga plaçkitës të ndryshëm, grupe(3), grupe,120 bllacas të moshave të ndryshme i pushkatoi te Uji i Tharptë, afër Hanit të Elezit."
- ^ Halimi, Naim (2014). "MASAKRAT PARTIZANO-ÇETNIKE NË KARADAK NË MBARIM TË LUFTËS SË DYTË BOTËRORE". Studime Albanologjike. ITSH: 146.
." Brigada XVI Maqedonase (themeluar më 6 tetor 1944, në Malin e Zi të Shkupit, nga njerëz të brigadës 8-të dhe të XII-të të Preshevës, Bujanocit dhe Vranjës, partizan e çetnikë, serbë, malazez, maqedonas e bullgarë) e komanduar nga Glisha Sharanoviqi, nga tetori deri më 14 nëntor 1944, pasi likuidoi në fshatrat e Shkupit rreth 200 shqiptarë, nën pretekstin se kishin qenë "në shërbim të okupatorit", rrugës për Kosovë, ia mësyri fshatit Bllacë për ta masakruar. Më 1 nëntor 1944 pasi i tuboi të gjithë fshatarët në mesin e fshatit (e ndihmuar edhe nga partizania e Shkupit, Qefser Hasan Shukri) dhe ua mblodhi armët që kishin për ruajtjen e shtëpive dhe të pasurive nga plaçkitës të ndryshëm, grupe(3), grupe,120 bllacas të moshave të ndryshme i pushkatoi te Uji i Tharptë, afër Hanit të Elezit."
- ^ a b c d e f Ivanov, Pavle Dželetović (1987). 21. SS-divizija Skenderbeg (in Bosnian). Nova Knjiga. p. 252. ISBN 978-86-7335-044-8.
- ^ a b c Selimi, Bardhyl (2016). Adem Gllavica (Selimi) tregon: (me rastin e 100 vjetorit të lindjes) (in Albanian). Botimet Ngjyrat e kohës. p. 336. ISBN 978-9928-4327-4-2.
Në Kuvendin e Tërpezës Mulla Idriz Gjilani erdhi me autorizime të plota të drejtuesve të grupeve guerilje: Xheladin Kurbalisë, Sylë Zarbincës, Faik Tahirit, Shyt Marecit, Ajet Kosovicës, Qazim Zekëbashës, Ajet Raincës, Sylë Hotlës, Ymer Saçës dhe Hoxhë Lipovicës. Në Kuvendin e Tërpezës, si përfaqësues i viseve që i përfaqësonte Mulla Idrizi, ishte edhe Muharrem Fejza i Hogoshit, i cili në Kuvend vinte me përfaqësuseit e Kaçanikut dhe ish sekretarin e Komunsë së Velekincës, Ndue Pepën. Në përcjellje të personaliteteve politike e ushtarake drejtuese në Tërpezë arritën rreth 400 luftëtarë të armatosur.
- ^ a b c d "FJALËSI I EMRAVE TË PERSONALITETEVE DHE NGJARJEVE NGA TERRITORI I KOMUNËS SË GJILANIT DHE TËRËSIA ETNIKE SHQIPTARE, POR EDHE NGA BOTA" (PDF). Municipality of Kosovo. 2016 – via Republic of Kosovo, Municipality of Gjilan.
- ^ a b c d Vuković, Ilija (1985). Autonomaštvo i separatizam na Kosovu (in Bosnian). RO "Nova knj.". p. 215.
- ^ "Koncepti i Hoxhë Lipovicës ishte i qartë dhe i thjeshtë - për Shqipëri Etnike dhe për bashkim kombëtar". Gazetë Rajonale Online - RajoniPress.com (in Albanian). 2020-03-09. Retrieved 2024-03-26.
- ^ a b c d e f g Selmani 2011, p. 34-35.
- ^ Iseni, Ndricim (11 May 2019). "Sulë Hotla (1875-1947), Një Jetë Për Shqipërinë". Bashkimi i Shqiperise (in Albanian). Retrieved 2022-09-09.
- ^ Lewin, Erwin. Dokumente zum antifaschistischen Widerstand in Kosova: Die Konferenz von Bujan (31.12.1943-2.1.1944) (PDF) (in German). p. 119.
Die nach Vergeltung rufenden Gewehre hallten in den Bergen, Dörfern und Städten wieder. Die Abteilungen von Partisanen und Freiwilligen, angeführt von Fadil Hoxha und weiteren militärischen Führern, fügten den faschistischen Eroberern und den Verrätern im Innern schwere Verluste zu (in Karadaku i Shkupit, Cernaleva, Shëmri, Shar, Gjakova, Prizren, Peja, Ferizaj, Prishtina, Dibra, Peshkopia, Kërçova usw.).
- ^ Iseni, Ndricim (11 May 2019). "Sulë Hotla (1875-1947), Një Jetë Për Shqipërinë". Bashkimi i Shqiperise (in Albanian). Retrieved 2022-09-09.
- ^ Iseni, Ndricim (11 May 2019). "Sulë Hotla (1875-1947), Një Jetë Për Shqipërinë". Bashkimi i Shqiperise (in Albanian). Retrieved 2022-09-09.
- ^ a b c d e f g Selmani 2011, p. 35.
- ^ a b c d Iseni, Ndricim (2019-05-11). "Sulë Hotla (1875-1947), Një Jetë Për Shqipërinë". Bashkimi i Shqiperise (in Albanian). Retrieved 2024-10-30.
- ^ ""Ballë për ballë me UDB-në", si u likuidua Hasan Remniku". 14 August 2016.
- ^ "PRITA NË BISTRICË (III)". January 2021.
- ^ NijaZi, Ramadani (2020). Shtegtim në histori – I / Nijazi Ramadani . – Gjilan : Rrjedha, 2020.–libra ; 21 cm. [Libri] I. – (Gjilani në rezistencën kombëtare në juglindje të Kosovës 1941–1951) : (studim dokumentar monografik) – 295 f.ISBN 978-9951-453-24-0. Gjilan: 2020. pp. 277–281. ISBN 978-9951-453-24-0.
Sources
[edit]- Pirraku, Muhamet (1995). Mulla Idris Gjilani dhe mbrojtja kombëtare e Kosovës Lindore: 1941-1951 (in Albanian). "Dituria Islame" redaksia e botimeve historike.
- Kelmendi, Ibrahim (2006). Një shtyllë e Kosovës quhet Preshevë (in Albanian). Preševo.
{{cite book}}
: CS1 maint: location missing publisher (link) - Selmani, Aliriza (2011), Gjithkund ne Kosove solemnisht u kremtua festa e Fiter - Bajramit (in Albanian), Dituria Islame, retrieved 2023-11-12